Tekst źródłowy strony TI/Formaty danych: obraz, dźwięk, wideo


==[[%22Technologia_informacyjna%22|TI/]] Grafika rastrowa i wektorowa==
[[Plik:bitmapa_bw.png|thumb|możliwa kompresja: 9*010017*013)11016*010010019*0]]
[[Plik:bitmapa_kolor.png|thumb|left]]

Raster to technika druku wykorzystywana do uzyskania odcieni
szarości. Dla każdego koloru lub stopnia szarości nie da się osobno
rozcieńczać farby drukarskiej; w danym punkcie farba jest nakładana
albo nie. Odcienie szarości uzyskuje się przez rysowanie czarną farbą
malutkich punkcików. Im większe (lub gęściej ułożone) punkty, tym
ciemniejszy odcień widzimy – mimo, że wszystkie punkty są
czarne. Można to zobaczyć oglądając pod lupą na przykład zdjęcie w
gazecie. Podobnej techniki, z wykorzystaniem punktów w co najmniej
trzech kolorach, używa się w druku kolorowym.

W grafice komputerowej kolory "rozcieńczamy" osobno dla każdego
elementu obrazu, czyli piksela (ang. ''picture element''). Odcienie
szarości opisujemy liczbami (np. im większa liczba tym ciemniejszy
piksel), a kolory np. trójkami liczb. W najpopularniejszym modelu RGB
(ang. ''red, green, blue'') trzy liczby będą oznaczać względną
zawartość trzech podstawowych kolorów (czerwony, zielony,
niebieski). Obraz rastrowy to inaczej mapa bitowa (ang. ''bitmap'')
&mdash; w najprostszym przypadku obrazu czarno-białego na jeden piksel
wystarczy jeden bit informacji.

A co z krawędziami? Obiekty i kształty które widzimy są wynikiem
przetwarzania informacji w układzie nerwowym. Obrazy docierają do nas
w formie rastrowej &mdash; kwanty światła rejestrowane są na
pojedynczych komórkach siatkówki. Ale uniwersalność komputerów pozwala
na zapisywanie grafiki w taki właśnie "przetworzony" sposób &mdash;
jako zbiór konkretnych obiektów (koła, linie, kwadraty...) a nie
pikseli. Grafika obiektowa (inaczej wektorowa) umożliwia: 
* powiększanie obrazu bez utraty jakości (przy powiększaniu bitmap
pojawiają się widoczne piksele), 
* łatwiejszą modyfikację obrazu, przez operacje (przesuwanie, usuwanie) na całych obiektach a nie pojedynczych pikselach.

Jak uzyskać plik z grafiką wektorową?
* Jeśli rysunek jest tworzony na komputerze, możemy o tym zdecydować od razu &mdash; zwykle wiązę się to z wyborem programu który wykorzystamy do rysowania.
* Zdjęcie z aparatu cyfrowego, podobnie jak obraz na siatkówce, tworzone jest z informacji o kwantach światła padających na matrycę światłoczułych elementów. Tak więc obraz jest z natury rastrowy &mdash; możemy go zamienić na wektorowy dokonując automatycznej detekcji krawędzi. Proces ten, zwany wektoryzacją, nie zawsze daje zadowalające wyniki &mdash; w najlepszym razie usyskujemy obrazy mniej lub bardziej przypominające klatki filmów rysunkowych.

==Kompresja bezstratna (np. zip) i stratna (jpeg, mp3, divx...)==
Kompresja bezstratna polega na takim spakowaniu pliku, aby po jego rozpakowaniu odzyskać dokładnie tę samą sekwencję bitów, czyli ten sam plik.

Formaty kompresji stratnej tworzone są w celu usuwania z plików części informacji w taki sposób, aby jakość zawartej w pliku informacji uległa możliwie niewielkiemu pogorszeniu. Jest to oceniane subiektywnie, i strategie są zupełnie różne dla różnych rodzajów plików, w zależności od zawartości, np. muzyka (mp3), obrazy (jpeg) czy wideo (mpeg4, divx).