Histologia/Tkanka mięśniowa

Z Brain-wiki

Tkanka mięśniowa

  • Złożona głównie z podłużnych komórek pochodzących z mezodermy.
  • Zasadnicza właściwość — kurczliwość (zmiana długości oraz zmiana napięcia).
  • Nie ma substancji międzykomórkowej (elementy mięśniowe połączone są ze sobą za pomocą tkanki łącznej wiotkiej).

Mięśnie poprzecznie prążkowane szkieletowe

Mięśnie Szkieletowe
  • Złożone z długich, cylindrycznych, wielojądrowych (około 75 na minimetr) komórek o długości do 100 mikrometrów.
  • Ich skurcze są krótkotrwałe, choć silne.
  • Cytoplazma komórki zawiera:
    • mikrofibryle — średnica około 2 mikrometry; tworzą pęczki; kurczą się,
    • cytosol,
    • liczne mitochondria.
  • Czynność tej tkanki jest zależna od woli (tylko nieliczne wyjątki).
  • Mechanizm skurczu:
    • z pęcherzyków końcowych uwolnione zostają jony wapnia — przenikają one do cytosolu, łącząc się jednostką C troponiny na aktynie i odsłaniając tym samym miejsca aktywne na aktynie. Główki miozyny łączą się z aktyną i przesuwają cienki w głąb sarkomeru — następuje skurcz,
    • główki miozyny odłączają się, potem to samo czynią jony wapnia, które wracają do pęcherzyków końcowych — następuje rozkurcz.

Mięśnie poprzecznie prążkowane serca

Mięsień sercowy
  • Występujący w sercu kręgowców.
  • Złożone przede wszystkim z wydłużonych komórek (kardiomiocytów) oraz istoty międzykomórkowej (tkanka łączna + blaszki podstawne).
  • Jądra komórkowe ułożone są centralnie (u człowieka zazwyczaj jedno jądro).
  • Występują 3 rodzaje połączeń międzykomórkowych: desmosomy, obwódka zwierająca oraz neksus.
  • Czynność tej tkanki — niezależne od woli skurcze i rozkurcze; zmiany w czasie stężenia jonów wapnia (znajdujących się w zbiornikach gładkiej siateczki sakro plazmatycznej) mają rozkład normalny; w przypadku bardzo wysokiego stężenia (osiągnięcia wartości krytycznej) jony wapnia zaczynają przepływać do cytosolu, co daje sygnał do skurczu.

Tkanka mięśniowa gładka

Komórki mięśni gładkich
  • Zbudowana z komórek o kształcie wrzecionowatym; to monokariocyty (posiadają jedno jądro, które w czasie skurczu zwija się).
  • Występowanie:
    • w ścianach naczyń krwionośnych,
    • w ścianach czy śluzówkach narządów jamistych i przewodów (np. przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, pęcherza moczowego, dróg rodnych), tworzą duże mięśnie (w ścianie macicy lub żołądka)
  • Działa niezależnie od woli.
  • Skurcze wywoływane są przez:
    • pobudzenie nerwowe,
    • substancje chemiczne,
    • rozciąganie,
    • spontanicznie — wywołane automatyzmem mięśnia.





Pytania do wykładu

  1. Omów budowę tkanki mięśniowej.
  2. Który rodzaj tkanki mięśniowej charakteryzują skurcze niezależne od woli a który zależne?
  3. Omów wybrany mechanizm skurczu tkanki mięśniowej.