Ochrona radiologiczna/Obiekty, materiały i technologie jądrowe

Obiekt jądrowy

Obiekt jądrowy to obiekt lub urządzenie przeznaczone do wytwarzania, stosowania, przetwarzania, wzbogacania izotopowego, przechowywania, składowania materiału jądrowego w ilości umożliwiającej zrealizowanie samopodtrzymującej się reakcji rozszczepienia jądrowego, w szczególności elektrownie, elektrociepłownie i ciepłownie z energetycznymi reaktorami jądrowymi oraz badawcze, doświadczalne i inne reaktory jądrowe - od rozpoczęcia budowy do zakończenia likwidacji. Zgodnie z obowiązującymi przepisami obiekty jądrowe podlegają ochronie fizycznej, a wokół obiektu jądrowego wojewoda tworzy obszar ograniczonego użytkowania. Tworzy się go w taki sposób, aby na zewnątrz tego obszaru roczna dawka efektywna (od wszystkich dróg narażenia) nie przekraczała wartości 0,3 mSv.

Prezes Agencji może wydać nakaz zmniejszenia mocy lub wyłączenia obiektu jądrowego z eksploatacji, jeżeli z jego oceny wynika, że dalsza eksploatacja takiego obiektu zagraża bezpieczeństwu jądrowemu. Ponowne zwiększenie mocy lub uruchomienie obiektu jądrowego wymaga zgody Prezesa Agencji.

W Polsce znajdują się trzy obiekty jądrowe: reaktor badawczy MARIA, wygaszony reaktor badawczy EWA oraz przechowalniki wypalonego paliwa jądrowego. Wszystkie te obiekty znajdują się na terenie ośrodka jądrowego Świerk.

Materiały jądrowe

Materiały jądrowe to rudy, materiały wyjściowe (źródłowe) lub specjalne materiały rozszczepialne, o których mowa w art. 197 Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. Materiały jądrowe, z wyjątkiem rud uranu i toru, podlegają ochronie fizycznej. Podejmowanie i prowadzenie działalności polegającej na wykorzystywaniu materiałów jądrowych lub technologii jądrowych do budowy broni jądrowej lub jądrowych ładunków wybuchowych jest zabronione.

Organy dozoru jądrowego mają prawo dostępu o każdej porze do materiałów, urządzeń i ich części, pomieszczeń i miejsc; wglądu do dokumentacji; żądania pisemnych lub ustnych informacji dotyczących działalności z materiałami, technologiami, urządzeniami i częściami urządzeń.